ปรัชญาเล่าจื๊อ : เน้นการดำเนินชีวิตตามหลักธรรมชาติ (2)

เล่าจื๊อเห็นว่า อารยธรรมเป็นสิ่งที่ทำให้ความจริงที่อยู่ในตัวของเราเองต้องลดน้อยลงในระดับหนึ่ง วิวัฒนาการด้านวัฒนธรรมของมนุษย์เป็นกระบวนการแห่งการตกแต่งมนุษย์ เช่น เสื้อผ้าเป็นสิ่งที่นำมาตกแต่งร่างกาย เรือนบ้านเป็นสิ่งที่นำมาตกแต่งรูปแบบของที่พักอาศัย ภาษาเป็นสิ่งที่นำมาตกแต่งรูปแบบการแลกเปลี่ยน การเมืองของรัฐเป็นสิ่งที่นำมาตกแต่งองค์กรจัดตั้งของมนุษย์ สิ่งที่นำมาตกแต่งสังคมมนุษย์เหล่านี้ มักจะทำให้คนเราเกิดความอยากความปรารถนาขึ้น และภายใต้การขับเคลื่อนของความอยากความปรารถนา มนุษย์มักจะหลอกลวงและต่อสู้กัน สุดท้ายก็นำไปสู่การทำสงคราม เล่าจื๊อเปรียบเทียบระหว่างกฎแห่งธรรมชาติ และกฎแห่งโลกมนุษย์ว่า ธรรมชาติจะนำส่วนที่เกินไปเติมส่วนที่ขาด เช่น ลมพัดเนินทรายให้เรียบ น้ำชะดินและหินออกไป แต่โลกมนุษย์กลับทำในสิ่งตรงกันข้ามคือ นำส่วนขาดไปเติมส่วนเกิน เช่น คนรวยไปปล้นคนจน และผู้ที่มีความเข้มแข็งไปข่มเหงรังแกผู้ที่อ่อนแอ

ความอยากความปรารถนาที่พองโตขึ้นไม่เพียงแต่จะสร้างความเสียหายแก่โลกภายนอก หากยังจะทำลายจิตใจของคนเราด้วย เล่าจื๊อกล่าวว่า สีสันที่มีความหลากหลายสวยงามทำให้ตาบอด ดนตรีที่มีความสลับซับซ้อนทำให้หูอื้อ การขี่ม้าล่าสัตว์ตลอดทั้งวัน ทำให้คนเกิดอาการบ้าคลั่ง ความอยากรบกวนความสงบของจิตใจ หากคนเราหมกมุ่นอยู่ในทะเลแห่งความอยาก เราก็จะจมอยู่ใต้น้ำในที่สุด