สภาพเด็กและเยาวชนจีนในปัจจุบัน

วันที่ 1 มิถุนายน เป็นวันเด็กสากล ซึ่งเป็นวันที่รำลึกถึงเด็กๆ ที่เสียชีวิตในโศกนาฎกรรมที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 10 มิถุนายน ปี 1942 ตลอดจนเด็กๆ ที่เสียชีวิตจากสงครามต่าง ๆ ของโลก การจัดตั้งวันเด็กสากลเพื่อคัดค้านการทารุณและฆ่าเด็ก คุ้มครองสิทธิของเด็ก ๆ ทั้งหลาย ฉะนั้น ประเทศมากมายในโลกนี้ จึงกำหนดวันที่ 1 มิถุนายนให้เป็นวันเด็ก โดยเฉพาะประเทศสังคมนิยม ส่วนประเทศยุโรปและอเมริกา แม้ว่ามีวันเด็กแต่จะเป็นวันที่แตกต่างกันและมักจะไม่ค่อยจัดงานเฉลิมฉลองทางสังคมในวันเด็กสากล จึงทำให้มีบางคนเข้าใจผิดว่า มีแต่ประเทศสังคมนิยมเท่านั้น กำหนดวันที่ 1 มิถุนายนเป็นวันเด็ก ส่วนประเทศจีนเอง หลังจากสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนเมื่อวันที่ 1ตุลาคม ปี 1949 คณะรัฐมนตรีจีนได้กำหนดวันที่ 1 มิถุนายนเป็นวันเด็กของจีนเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม ปี 1949 ซึ่งเป็นวันเดียวกับวันเด็กสากล

หลังจากจีนกำหนดวันเด็กอย่างเป็นทางการเมื่อปี 1949 เป็นต้นมา แต่ละปี ทางโรงเรียนมักจะจัดกิจกรรมที่เกี่ยวข้องให้กับเด็กๆ ทั้งมีการแสดง เล่นเกม ส่งมอบของขวัญซึ่งกันและกัน และผู้ปกครองก็จะพาเด็กๆ ไปเที่ยว ไปทานอาหารนอกบ้าน เป็นเพื่อนกับเด็กๆ เพื่อให้เด็กมีความสุข และเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม ปี 2019 กระทรวงทรัพยากรบุคลากรและประกันสังคมจีนได้ประกาศ “มาตรฐานว่าด้วยการพักผ่อนและวันหยุดตามกฎหมายประจำปี” โดยระบุว่า วันที่ 1 มิถุนายนเป็นวันเด็ก เด็กและเยาวชนที่มีอายุไม่ครบ 14 ปีมีสิทธิ์หยุด 1 วัน นับเป็นเทศกาลเฉพาะเด็กและเยาวชนจีนทั้งหลาย

จีนปัจจุบันได้ดำเนินนโยบายระบบการศึกษาภาคบังคับ 9 ปี เด็กและเยาวชนที่อยู่ในวัยที่เหมาะสมต้องมีสิทธิ์ได้รับการศึกษา นับเป็นกิจการสาธารณะที่รัฐบาลจีนให้การคุ้มครอง การศึกษาภาคบังคับ 9 ปี เด็กและเยาวชนที่ได้รับการศึกษานั้น ไม่ต้องจ่ายค่าเรียนและค่าเบ็ดเตล็ด รัฐบาลมีกลไกประกันค่าใช้จ่ายการศึกษาภาคบังคับ เพื่อให้ระบบการศึกษาภาคบังคับสามารถดำเนินงานต่อไปได้

กฎหมายว่าด้วยการศึกษาภาคบังคับแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีนที่ได้แก้ไขเพิ่มเติมและประกาศใช้อย่างเป็นทางการตั้งแต่วันที่ 1 กันยายน ปี 2006 ได้ประกาศว่า เด็กและเยาวชนที่ถือสัญชาติสาธารณรัฐประชาชนจีนที่ในวัยเหมาะสม ไม่ว่าเพศใด ชนชาติใด ชนเผ่าใด มีสภาพทรัพย์สินครอบครัวอย่างไร หรือนับถือศาสนาอะไรก็ตาม ล้วนมีสิทธิ์ได้รับการศึกษาภาคบังคับอย่างเสมอภาค และนับเป็นพันธกรณีในการรับการศึกษาด้วย ซึ่งวันที่ 1 กันยายนทุกปี นับเป็นวันเริ่มต้นปีการศึกษาใหม่ในการเรียนการสอน เด็กนักเรียนเข้าเรียนภาคการศึกษาฤดูใบไม้ร่วงตั้งแต่กันยายนถึงมกราคมปีถัดไป และมีวันหยุดฤดูหนาวประมาณ 1 เดือน เปิดเทอมใหม่ปลายเดือนกุมภาพันธ์หรือต้นเดือนมีนาคม นับเป็นภาคการศึกษาฤดูใบไม้ผลิ เด็กนักเรียนจะเข้าเรียนจนถึงปลายมิถุนายน แล้วปิดเทอมหรือจบการศึกษา จะมีเวลาพักร้อน 2 เดือนในฤดูหนาว

ตามสถิติที่มีอยู่ จนถึงปี 2021 ทั่วประเทศจีนมีโรงเรียนดำเนินการศึกษาภาคบังคับทั้งหมด 207,200 แห่ง มีนักเรียน 158 ล้านคน มีอาจารย์ประมาณ 10.6 ล้านคน Yim/Ping/Ping