ผันน้ำแม่น้ำเหลือง ฟื้นความชุ่มชื้นทะเลทรายคู่ปู้ฉี

ทะเลทรายคู่ปู้ฉี เป็นทะเลทรายขนาดใหญ่เป็นอันดับ 7 ของจีน ตั้งอยู่ในอำเภอหางจิ่นฉี เมืองเอ้อเอ่อร์ตัวซือ(ออร์ดอส) เขตปกครองตนเองมองโกเลียใน ตอนเหนือของจีน ซึ่งอำเภอหางจิ่นฉี มีพื้นที่กว่าครึ่งอยู่ในทะเลทรายคู่ปู้ฉี

คำว่า "คู่ปู้ฉี" ในภาษามองโกล หมายถึง "สายธนู" เนื่องจากอยู่ด้านใต้ของแม่น้ำเหลืองที่ไหลเป็นแนวคล้ายกับคันธนู โดยทะเลทรายช่วงที่ใกล้กับแม่น้ำเหลืองที่สุดมีระยะห่างเพียง 3 กิโลเมตร แม่น้ำเหลืองไหลผ่านอำเภอหางจิ่นฉี เป็นระยะทางทั้งสิ้น 249 กิโลเมตร ยาวที่สุดในบรรดาอำเภอทั้งหมดที่แม่น้ำเหลืองไหลผ่าน ซึ่งในช่วงน้ำหลากหรือหน้าหนาวที่แม่น้ำตอนล่างมีแผ่นน้ำแข็งกองสุม การไหลของน้ำไม่สะดวก ทำให้เกิดปริมาณน้ำสะสมและก่อปัญหาอุทกภัยตามมา

ดังนั้น โครงการผันน้ำแม่น้ำเหลือง เปลี่ยนผืนทรายให้เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำจึงอุบัติขึ้นในปี 2013 เพื่อลดแรงกดดันในการป้องกันอุทกภัย และเปลี่ยนภัยพิบัติให้เป็นประโยชน์ โดยสร้างคลองส่งน้ำยาว 38.3 กิโลเมตร และเริ่มผันน้ำในปี 2015 สร้างพื้นที่ชุ่มน้ำเกือบ 60 ตารางกิโลเมตร

เขตมองโกเลียใน เป็นที่ตั้งของทะเลทราย 4 แห่ง หนึ่งในนั้นก็คือทะเลทรายคู่ปู้ฉี ซึ่งเป็นทะเลทรายที่อยู่ใกล้กรุงปักกิ่งมากที่สุด จึงเป็นที่มาของปัญหาพายุทรายที่กรุงปักกิ่งและนครเทียนจินต้องประสบ แต่ด้วยความพยายามสร้าง “มหัศจรรย์แห่งสีเขียว” ตลอดหลายสิบปีที่ผ่านมาของกลุ่มบริษัทอี้ลี่และชาวบ้านอำเภอหางจิ่นฉี ทะเลทรายคู่ปู้ฉีได้รับการฟื้นฟูสภาพกว่า 6,000 ตารางกิโลเมตร เป็นพื้นที่สีเขียวกว่า 3,200 ตารางกิโลเมตร คิดเป็น 1 ใน 3 ของพื้นที่ทะเลทรายทั้งหมด บรรลุซึ่งความฝันพลิกเปลี่ยนประวัติศาสตร์ “ทรายรุกไล่ คนต้องถอยร่น”

แต่เดิมการเดินทางขึ้นเหนือลงใต้ของชาวบ้าน จะต้องขับรถอ้อมทะเลทรายเป็นระยะทางไกลมาก จนกระทั่งชาวบ้านได้รวมพลังกันตัดถนนผ่านทะเลทรายเชื่อมเหนือ-ใต้ เส้นแรกสำเร็จใน ค.ศ. 1999 ความยาวทั้งสิ้น 115 กิโลเมตร ซึ่งระยะทาง 100 กิโลเมตร อยู่ในอำเภอหางจิ่นฉี

ปัจจุบัน อำเภอหางจิ่นฉี มีทางหลวงตัดผ่านทะเลทราย 6 เส้นสำคัญ เป็นแนวตั้ง(เหนือ-ใต้) 3 เส้น และแนวนอน(ออก-ตก) 3 เส้น ได้นำความเจริญมาสู่ท้องถิ่น ยกระดับชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านให้ดีขึ้นต่อเนื่องอย่างเห็นได้ชัด

เมื่อภาวะนิเวศของทะเลทรายคู่ปู้ฉีได้รับการฟื้นฟูมากขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้น นอกจากความร้อนแล้งดุดันที่ไร้ขอบเขตและความปรานีแล้ว ทะเลทรายคู่ปู้ฉี ยังมีโฉมหน้าอีกด้านที่ร่มเย็นสดชื่นและมีชีวิตชีวาแฝงอยู่ด้วย

เขตท่องเที่ยวเชิงนิเวศทะเลสาบชีซิงหู พื้นที่ 8.89 ตารางกิโลเมตร คือ ศูนย์รวมความงามและความบันเทิงตามธรรมชาติท่ามกลางผืนทรายกว้างไกลสุดสายตา กลายเป็นเป้าหมายที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวแวะเวียนมาเยือนไม่ขาดสาย