รูปปั้นหลากสีในวัดโบราณมณฑลซานซี
ใครอยากชมพุทธศิลป์จีนโบราณต้องมามณฑลซานซี เพราะที่นี่มีรูปปั้นยุคสมัยต่าง ๆ ยาวนานกว่า 1,300 ปี ทั้งจำนวนและความงดงามต่างอยู่แถวหน้าของประเทศ
มณฑลซานซีมีทรัพยากรสถาปัตยกรรมอุดมสมบูรณ์ รูปปั้นยุคสมัยต่าง ๆ เหล่านี้ก็มีจำนวนมหาศาล ข้อมูลระบุว่า มณฑลซานซีมีรูปปั้นกว่าหมื่นรูป จึงถูกขนานนามว่า คลังศิลปะรูปปั้นและภาพผนังสมัยโบราณของจีน เมื่อวันที่ 26 กันยายนที่ผ่านมา ผู้สื่อข่าวเดินทางไปเยี่ยมชมวัดฝูเซิ่ง วัดเก่าแก่โบราณนับพันปีที่อยู่ทางใต้ของมณฑลซานซี ในวิหารหลักของวัดแห่งนี้ มีรูปปั้นราชวงศ์ซ่ง ราชวงศ์หยวน และราชวงศ์หมิงจำนวนกว่า 20 รูป ล้วนมีความประณีตงดงาม ในจำนวนนี้ รูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมข้ามทะเลสวยงามน่าประทับใจเป็นพิเศษ
“วัดฝูเซิ่ง” อยู่ทางเหนือของหมู่บ้านกวงชุน อำเภอซินเจี้ยง มณฑลซานซี โดยบานประตูใหญ่หันสู่ทิศใต้ การออกแบบประตูใหญ่และซุ้มประตูต่างมีรูปทรงสูงเหมือนภูเขาลอยอยู่เหนือชายคาชั้นเดียว
เมื่อย่างเข้าประตูใหญ่ ตรงกลางจะเป็นวิหารโลกบาล วิหารพระศรีอาริยเมตไตรย และวิหารหลังตามลำดับ
รูปปั้นมณฑลซานซีที่กระจายอยู่ในเมืองต้าถงและเมืองซั่วโจวจะเป็นรูปปั้นสมัยเหลียวและสมัยจินเป็นสำคัญ ส่วนเมืองชินโจวจะเป็นรูปปั้นราชวงศ์ถัง รางวงศ์ซ่ง ราชวงศ์หมิง และราชวงศ์ชิง
สำหรับเมืองไท่หยวน เมืองเอกมณฑลซานซี เมืองจิ้นจง และเมืองหยางเฉวียนได้เก็บรักษารูปปั้นรางวงศ์ซ่งและราชวงศ์หมิงเป็นหลัก เมืองหลินเฟินและเมืองยุ่นเฉิงมีรูปปั้นราชวงศ์หยวนและราชวงศ์หมิงเป็นจำนวนมาก
นอกจากนี้ เมืองฉางจื้อและเมืองจิ้นเฉิงมีรูปปั้นราชวงศ์ถัง ราชวงศ์ซ่ง ราชวงศ์หยวน ราชวงศ์หมิงและราชวงศ์ชิง
ผู้รับผิดชอบวัดฝูเซิ่งแนะนำว่า ศิลปะรูปปั้นในวัดฝูเซิ่งละเอียดงดงาม โดยเฉพาะรูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมข้ามทะเลสร้างขึ้นด้วยวิธีการแกะสลักลอย ซึ่งมีลงรายละเอียดอย่างดี ตัวอย่างเช่น ลวดลายคลื่นทะเลมีการแกะสลักจากคลื่นลูกเล็กที่อยู่ไกลไล่มาเป็นคลื่นลูกใหญ่ในระยะใกล้ ให้มุมมองที่โดดเด่นสมจริงยิ่ง
วิธีปั้นดังกล่าวเป็นทักษะฝีมือที่หาชมได้ยากมากในศิลปะรูปปั้นสมัยโบราณของจีน และเป็นชิ้นเดียวในพื้นที่ทางตะวันออกของลุ่มแม่น้ำเหลือง
ศิลปะรูปปั้นของมณฑลซานซีได้พัฒนาอย่างต่อเนื่องจากราชวงศ์ถังไปจนถึงราชวงศ์ชิง โดยก่อรูปขึ้นเป็นระบบศิลปะรูปปั้นที่สมบูรณ์และมีระเบียบวินัย จึงมีคุณค่าด้านศิลปะที่ไม่เหมือนกับใครอื่น โดยแสดงให้เห็นถึงท่วงทำนองความหรูหราของราชวงศ์ถัง ความสง่างามของราชวงศ์ซ่ง การเน้นบทบาทฝ่ายบู๊ของสมัยเหลียว สมัยจิน และราชวงศ์หยวน ตลอดจนการเน้นชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านแห่งราชวงศ์หมิงและราชวงศ์ชิง รูปปั้นเหล่านี้จึงแสดงให้เห็นสังคมในยุคสมัยต่าง ๆ ของจีน และถือเป็นภาพย่อของศิลปะยุคสมัยต่าง ๆ ของจีนด้วย
นางเซี่ย อี้ว์เสีย ผู้รับผิดชอบวัดฝูเซิ่งระบุว่า รูปปั้นมณฑลซานซีได้เก็บรักษาข้อมูลต่าง ๆ ทางประวัติศาสตร์เป็นจำนวนซึ่งรวมถึงด้านสถาปัตยกรรม บุคคลทางพระพุทธศาสนา และเครื่องนุ่งห่มแต่งกาย เป็นต้น
ตัวอย่างเช่น รูปปั้นเจ้าแม่กวนอิมในวัดฝูเซิ่งไม่เพียงแต่เป็นตัวอย่างสำคัญในการศึกษาวิจัยศิลปะรูปปั้นราชวงศ์หยวนและการสร้างภาพของศิลปะรูปปั้นสมัยโบราณเท่านั้น หากยังมีความหมายสำคัญต่อการศึกษาประวัติศาสตร์การเผยแผ่พุทธศาสนาสมัยราชวงศ์หยวนในตอนใต้ของมณฑลซานซี รวมทั้งการรังสรรค์ผลงานให้มีเอกลักษณ์ท้องถิ่นเฉพาะตน