เช็งเม้ง-เทศกาลสะท้อนทัศนะต่อชีวิตและความตายของคนจีน (1)

วันซ่างซื่อตรงกับวันที่ 3 เดือน 3 ตามปฏิทินจันทรคติจีน เทศกาลนี้จัดขึ้นเพื่อฉลองวันคล้ายวันเกิดหวงตี้หรือจักรพรรดิเหลือง ซึ่งได้รับการนับถือว่าเป็นบรรพบุรุษของชาวจีนทั้งมวล เป็นหนึ่งในเทศกาลที่เก่าแก่ที่สุดของจีน มีประเพณีทางไสยศาสตร์ต่างๆ เช่น เรียกวิญญาณ อาบน้ำ จัดงานเลี้ยงริมแม่น้ำ เพราะคนจีนเชื่อว่า น้ำเป็นประตูเชื่อมสู่ชาติหน้า และการไปท่องเที่ยวชานเมืองก็เป็นประเพณีสำคัญของวันซ่างซื่อด้วย

ส่วนเทศกาลหานสือเป็นเทศกาลหลังวันซ่างซื่อไม่กี่วัน และก่อนวันเช็งเม้งเพียง 1-2 วัน มีประเพณีกินของเย็น เทศกาลนี้มีความเป็นมาว่า ในยุคชุนชิว องค์ชายฉงเอ่อแห่งแคว้นจิ้นเสด็จลี้ภัยออกนอกแคว้น ใช้ชีวิตยากลำบาก โดยมีเจี้ยจื่อทุยติดตามไปดูแลรับใช้ ซึ่งเจี้ยจื่อทุยจงรักภักดีมาก ถึงขนาดเชือดเนื้อที่ขาของตนเป็นอาหารให้องค์ชายเสวยเพื่อประทังชีวิตด้วย

ภายหลังเมื่อองค์ชายฉงเอ่อเสด็จกลับเข้าแคว้นและได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นผู้ครองแคว้นพระนามว่า จิ้นเหวินกง และได้พระราชทานรางวัลตอบแทนขุนนางทุกคนที่เคยให้ความช่วยเหลือ แต่ลืมเจี้ยจื่อทุยไป เจี้ยจื่อทุยเสียใจและพามารดาย้ายไปอยู่ในป่ากับตนเอง

นานวันเข้าจึงมีคนเตือนถึงบุญคุณเจี้ยจื่อทุย จิ้นเหวินกงรับสั่งพระราชทานรางวัลเจี้ยจื่อทุย โดยจัดหาบ้านให้เขาและมารดาได้อยู่อย่างสุขสบายในเมือง แต่เจี้ยจื่อทุยปฏิเสธ จิ้นเหวินกงจึงรับสั่งให้เผาภูเขา โดยหวังว่าเจี้ยจื่อทุยจะพามารดาออกมาจากบ้าน แต่สองแม่ลูกกลับต้องเสียชีวิตในกองเพลิง

เพื่อเป็นการรำลึกถึงเจี้ยจื่อทุย จิ้นเหวินกงจึงมีพระบรมราชโองการให้วันนี้ของทุกปี ห้ามไม่ให้มีการก่อไฟ ให้รับประทานแต่อาหารสดๆและเย็นๆ จนกลายเป็นที่มาของเทศกาลวันกินอาหารเย็น หรือ เทศกาลหานสือ