ปรัชญาเล่าจื๊อ : เน้นการดำเนินชีวิตตามหลักธรรมชาติ (1)

“การดำเนินชีวิตตามหลักธรรมชาติ” เป็นหนึ่งในความคิดสำคัญทางปรัชญาของเล่าจื๊อ เล่าจื๊อเน้นว่า สรรพสิ่งทุกอย่างในโลกมีสภาพความเป็นอยู่ และหนทางการพัฒนาของมันเอง เช่น นกบินอยู่บนท้องฟ้า ปลาว่ายอยู่ในน้ำ เมฆลอยอยู่บนท้องฟ้า ดอกไม้บานและร่วง ปรากฏการณ์เหล่านี้เกิดขึ้นตามธรรมชาติ ไม่ได้เป็นไปตามความต้องการของมนุษย์ มนุษย์จึงไม่ควรพยายามที่จะไปเปลี่ยนแปลงความเป็นธรรมชาติของสรรพสิ่งทั้งหลาย รวมทั้งชีวิตมนุษย์ด้วย เล่าจื๊อเตือนมนุษย์ว่า อย่าหวังที่จะไปควบคุมโลก การดำเนินชีวิตตามหลักธรรมชาติจึงเป็นแนวทางที่ถูกต้องในการแก้ไขความขัดแย้งระหว่างมนุษย์กับโลก

“อู๋เหวย” เป็นความคิดสำคัญทางปรัชญาอีกประการหนึ่งของเล่าจื๊อ “อู๋เหวย” ไม่ได้หมายความว่ามนุษย์ไม่ต้องทำอะไร หรือให้อยู่เฉยๆ และก็ไม่ได้ปฏิเสธความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ อันที่จริงแล้ว ความหมายของคำว่า “อู๋เหวย”ในปรัชญาของเล่าจื๊อ หมายความว่า ภารกิจทุกอย่างของมนุษย์ต้องไม่ละเมิดกฎแห่งธรรมชาติ ต้องไม่รบกวนจังหวะของธรรมชาติ ความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ต้องมีความสอดคล้องและกลมกลืนกับธรรมชาติ

เล่าจื๊อกล่าวว่า ความเฉลียวฉลาดที่ยิ่งใหญ่อาจดูเหมือนเป็นความโง่เขลา นี่เป็นแก่นแท้ของหลักปรัชญาการดำเนินชีวิตตามธรรมชาติ ความเฉลียวฉลาดที่ยิ่งใหญ่เป็นความฉลาดในระดับสูงสุด เกิดขึ้นตามธรรมชาติล้วนๆ จึงไม่เหมือนความฉลาดแบบธรรมดาสามัญเลยแม้แต่นิด ความฉลาดแบบธรรมดาสามัญสามารถเกิดจากการใช้ความพยายามของมนุษย์ แต่ความฉลาดที่ยิ่งใหญ่นั้นมีความเหนือกว่าความฉลาดแบบธรรมดาสามัญอย่างมาก ในมุมมองของเล่าจื๊อ การใช้อุบายเล่ห์กลจะไม่เป็นประโยชน์ใดทั้งสิ้น และมักจะนำไปสู่การเกิดผลตรงกันข้ามกับความปรารถนาด้วย เพราะผู้ที่ชอบใช้อุบายเล่ห์กลไม่ให้ความเคารพความเป็นจริง จึงไม่ได้ให้ทุกอย่างเป็นไปตามหลักธรรมชาติ ดังนั้น การใช้อุบายเล่ห์กลจึงเป็นการทำลายความเป็นธรรมชาติและชีวิตที่มีความกลมกลืน